Bệnh thương hàn và những điều cần biết
Bệnh thương hàn là gì mà trở thành nỗi lo lắng của người dân trên toàn thế giới. Ước tính mỗi năm số ca mắc và ca tử vong rất lớn trong khoảng 16 triệu người mắc và 600.000 người tử vong. Bệnh thương hàn là căn bệnh có nguồn gốc từ các loại virus trong vấn nạn ô nhiễm môi trường nói chung và ô nhiễm nguồn nước nói riêng. Đây là căn bệnh có khả năng bùng thành đợt dịch với phạm vi rộng, tần suất lây lan nhanh chóng.
Bệnh thương hàn là gì?
Cũng là một căn bệnh lây qua đường tiêu hóa, bệnh thương hàn có khả năng lây lan trên phạm vi rộng và trở thành dịch bệnh cộng đồng. Thời gian ủ bệnh của bệnh thương hàn trung bình tầm khoảng từ 8-14 ngày, số lượng vi khuẩn xâm nhập vào bao nhiêu thì thời gian ủ bệnh bên trong cơ thể phụ thuộc vào đó.
Trả lời cho câu hỏi Bệnh thương hàn là gì, nó căn bệnh đột ngột khởi phát. Bệnh thương hàn thường không có triệu chứng ban đầu khi ở trường hợp nhẹ. Với trường hợp nặng, bệnh thương hàn sẽ có những triệu chứng như gây sốt trong thời gian dà, chán ăn, mệt mỏi, nôn khan, đau đầu, tiêu chảy hoặc táo bón,..Bệnh có thể diễn biến nguy hiểm nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời, bệnh thương hàn khi này có thể gây tử vong, thủng ruột và loét thanh mạc và dẫn đến chảy máu.
Triệu chứng của bệnh
Giai đoạn ủ bệnh
Từ 3-21 ngày và không xuất hiện triệu chứng gì nổi trội
Giai đoạn khởi phát
Sốt liên tục và trở nặng theo từng ngày, thường xuất hiện vào buổi chiều trong vòng 5-7 ngày đầu. Các triệu chứng như nhức đầu, chán ăn,mệt mỏi, đau mỏi các chi,mất ngủ. Những ngày tiếp theo sẽ gặp phải đau bụng, táo bón, buồn nôn, nôn. Ở trẻ em thường sẽ bị chảy máu cam. Ít gặp phải những trường hợp như ho, tức ngực.
Giai đoạn toàn phát
- Bắt đầu từ tuần thứ và kéo dài đến từ 2-3 tuần
- Sốt cao trên 39 độ liên tục không giảm kèm theo đau đầu và mệt mỏi. 1/3 trường hợp sẽ gặp rét run từng cơn.
- Các dấu hiệu bệnh nhiễm độc nhiễm trùng: má đỏ, môi khô, hơi thở có mùi, lưỡi bẩn, bệnh nhân dần dần không tỉnh táo rồi chuyển sang trạng thái hôn mê
- Đi tiêu phân lỏng từ 5-6 lần/ngày, đầy hơi, trướng bụng, đau bụng nhẹ, lách to và gan to chiếm 30-50% trường hợp mắc bệnh.
- Đầu và cạnh lưỡi đỏ, lưỡi có màu trắng bẩn.
- Vòm hầu họng bắt đầu loét
- Hồng ban: tầm 30% người bệnh sẽ gặp phải
- Các dấu hiệu suy tim và viêm phổi xuất hiện
Giai đoạn lui bệnh
- Bệnh nếu không xuất hiện biến chứng sẽ chuyển sang giai đoạn lui bệnh ở tuần 3-4. Bệnh nhân sẽ giảm sốt, và các triệu chứng bắt đầu giảm, cơ thể dần phục hồi
- Ở trẻ em dưới 5 tuổi, bệnh thường không điển hình, triệu chứng hay gặp là bị nôn mửa, tiêu chảy và sốt cao thậm chí co giật
- Bệnh thương hàn sẽ rất nặng nếu trẻ dưới 1 tuổi mắc phải, biến chứng và tỷ lệ tử vong cao. Ngoài ra, hệ thống miễn dịch sẽ bị suy giảm như sốt rét, dị dạng đường mật, tiểu đường,… bệnh cảnh nặng thường xuất hiện
Vi khuẩn gây nên bệnh thương hàn
Salmonella Typhi và Salmonella Paratyphi A,B chính là những trực khuẩn gây nên bệnh thương hàn.
Trực khuẩn gram âm là Salmonella, có kích thước là 1-3×0,5-0,7 àm, di động, có lông, không sinh nha bào. O,H,Vi chính là 3 loại kháng nguyên của trực khuẩn.
Với khả năng sống cực kỳ tốt, trực khuẩn thương hàn có thể chịu được lạnh, tồn tại trong nước đã từ 2-3 tháng, 1 tháng đối với nước thường, 5-10 ngày trong rau quả, hay một vài tháng trong phân.
Chúng sẽ bị tiêu diệt nếu ở nhiệt độ trên 550 độ C trong vòng 30 phút, trong vài chỉ vài phút nếu với cồn 900, vi khuẩn sẽ bị diệt dễ dàng nếu dùng các chất khử trùng như chloramin 3% và phenol 5%.
Nguyên nhân gây nên bệnh thương hàn
Vi khuẩn Salmonella chỉ trú ngụ duy nhất ở con người, chính vì vậy mà bệnh rất dễ lây lan bởi lý do người bình thường tiếp xúc với người bênh. Chính vì vậy, nguồn lây nhiễm quan trọng nhất trong xã hội chính là người đang mang trong mình vi khuẩn thương hàn như chưa có biểu hiện và người đang mắc bệnh.
Quân tâm: Bệnh thương hàn ở gà có đáng sợ không
Vi khuẩn thương hàn trú ngụ trong nước tiểu, chất nôn, phân, mủ,.. của người bị bệnh. Trong đó, số lượng vi khuẩn ở trong phân chính là nguyên nhân quan trọng nhất. Thậm chí khi mà bệnh nhân đã bắt đầu hồi phục thì vẫn tồn tại tầm 20% bệnh nhân tiếp tục thải ra vi khuẩn thông qua hệ bài tiết phân trong vòng 2 tháng, và trên 3 tháng với khoảng 10% người trong số đó.
Người mang vi khuẩn nhưng không có biểu hiện lâm sàng: Tầm 3% trong số bệnh nhân thương hàn sau quá trình điều trị khỏi bệnh nhưng vẫn mang vi khuẩn trong người và đào thải ra môi trường với thời gian trên 1 năm. Phụ nữ là đối tượng dễ mắc phải trường hợp này hơn nam giới, người mang những bệnh lý về đường mật và túi mật. Đây chính là nguồn lây truyền cực kỳ quan trọng và khó có thể kiểm soát, đặc biệt những người có nghề về nhân viên y tế, buôn bán thực phẩm, phục vụ ăn uống hay giữ trẻ.Vì lẽ đó, mà một số nước đã ra quy định cho những đối tượng làm ngành nghề này phải thường xuyên được kiểm tra y tế bắt buộc nhằm hạn chế tối đa khả năng lây bệnh thông qua nguồn lây này
Những đối tượng có nhiều khả năng bị nhiễm vi khuẩn thương hàn này bao gồm: người trở về từ cùng đang bùng dịch, người hoạt động trong văn phòng xét nghiệm, người tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh thương hàn hay người mang vi khuẩn thương hàn nhưng không có biểu hiện lâm sàn, người chung một gia đình, những nhân viên y tế trong quá trình chăm sóc những bệnh nhân mắc bệnh thương hàn,…
Bệnh thương hàn ở người có nguy hiểm không
Bệnh thương hàn có thể gây ra nhiều biến chứng đến cơ thể người mắc bệnh
Đường tiêu hóa
Chảy máu đường tiêu hóa:15% người bệnh có thể bị tổn thương ở cuối ruột non, thường xuất hiện từ tuần 2-3 khi phát bệnh, từng mức độ xuất huyết sẽ có những dấu hiệu lâm sàng riêng biệt
Thủng ruột
Đây chính là biến chứng cực kỳ nguy hiểm mà người mắc có nguy cơ tử vong. Dù trong tuần thứ 2-3 mắc bệnh hay trong giai đoạn phục hồi biến chứng này vẫn có thể xảy ra. Biểu hiện là bệnh nhân bỗng nhiên đau bụng một cách dữ dội, đau lan tỏa hoặc đau khu trú ở bụng, vã mồ hôi, choáng, huyết áp tụt,.. Đôi khi bệnh nhân sẽ không xuất hiện biểu hiện rõ ràng.
Một số biến chứng khác có thể kể đến như viêm ruột thừa, viêm đại tràng, viêm tụy, xuất huyết tụy, liệt ruột,..
Liên quan: Bệnh phó thương hàn ở lợn có nguy hiểm không
Biến chứng gan mật
1-2% tổng số bệnh nhân hay gặp phải biến chứng viêm túi mật. Ngoài ra tình trạng viêm gan cũng có thể xảy ra.
Biến chứng tim mạch
Viêm màng ngoài tim, trụy tim mạch, viêm tắc động, tĩnh mạch, viêm cơ tim, viêm nội tâm mạc,..
Biến chứng hệ thần kinh
Đây được xem là biến chứng nặng của bệnh thương hàn
- Rối loạn ý thức la tình trạng hay gặp nhất như ngủ gà đến hôn mê
- Viêm não: Xuất hiện những dấu hiệu như rối loạn thân nhiệt, rối loạn ý thức,… thường khó điều trị dễ tử vong
- Viêm não tủy, viêm màng não, viêm dây thần kinh sọ,…
- Nhiễm trùng các cơ quan
Biến chứng này thường ít sẽ gặp tuy nhiên nếu gặp phải sẽ ảnh hưởng hầu hết các cơ quan như viêm họng, viêm phổi, viêm đài bể thận, viêm cầu thận, viêm xương, viêm bàng quang,..
Đây chính là những biến chứng khiến tỷ lệ tử vong của người mắc bệnh thương hàn tăng cao.
Nên đọc: máy lọc htech
Trên đây là những thông tin cần thiết trả lời cho việc bệnh thương hàn là gì. Hy vọng bạn đọc đã nắm rõ được những yếu tố nguy hiểm có thể gặp phải nếu mắc căn bệnh này. Xây dựng cho mình ý thứ từ bảo vệ và phòng tránh khỏi các tác nhân gây bệnh , đồng thời vận động những người xung quanh cùng chung tay góp sức chống lại những dịch bênh. Bằng việc giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo vệ nguồn nước bởi vì khi nguồn nước bị ô nhiễm chính là lúc vi khuẩn có cơ hội để xâm nhập và truyền sang cơ thể của chúng ta. Hãy sử dụng nhiều biện pháp để duy trì nguồn nước trong sạch và tinh khiết nhất có thể
Trả lời